Microben met superkrachten
De Nederlandse wetenschapper Antonie van Leeuwenhoek was de eerste die microben waarnam nadat hij in 1674 de vergroting van microscopen had verbeterd. Maar microben bewonen de aarde al enkele miljarden jaren. Ze hebben zich zodanig geëvolueerd en aangepast dat ze in de meest extreme omstandigheden kunnen leven.
In feite waren cyanobacteriën (blauwgroene algen, die in al het water voorkomen) de eerste levende wezens op aarde. Zij synthetiseren organische verbindingen uit koolstofdioxide (CO2) en produceren daarbij zuurstof (O2). Dit proces leidde tot een grote verandering op aarde: de atmosfeer veranderde van bijna anoxisch in zuurstofrijk. Wetenschappers schatten dat 50-80% van de zuurstofproductie van de planeet afkomstig is uit de oceaan.
Microben bewonen de aarde al enkele miljarden jaren en zijn zodanig geëvolueerd dat zij in de meest extreme omstandigheden kunnen leven.
Microben of micro-organismen kunnen bestaan uit de meest uiteenlopende organismen, zoals bacteriën, schimmels, algen en virussen, en zijn in grote hoeveelheden aanwezig. Het menselijk lichaam alleen al bevat naar schatting 39 biljoen microben, het aantal menselijke cellen wordt geschat op ongeveer 30 biljoen. Zonder deze microben zou ons lichaam niet goed functioneren.
Ongeveer 60% van de biomassa, levend en dood organisch materiaal op de hele aarde, bestaat uit microben. Wetenschappers hebben geprobeerd het aantal microbiële soorten op aarde te schatten, wat resulteerde in een getal tussen 100 miljard en 1 biljoen. Geschat wordt dat er een noniljard individuele bacteriële en archeale cellen op aarde zijn. Een getal waarvan de meeste mensen, net als ik, nog nooit hebben gehoord. Het is een 1 gevolgd door 30 nullen. Als de schatting juist is, is dat een enorme hoeveelheid. Verreweg het grootste deel hiervan is te vinden in de grond, de bodem en de oceanen.
Microben kunnen uiterst flexibel zijn - ze hebben zich aangepast aan hun omgeving en kunnen onder extreme omstandigheden overleven. Er is niet alleen bacterieel DNA gevonden in permafrost (grond die minstens twee jaar aaneengesloten volledig bevroren blijft, 0 °C of kouder), ze kunnen ook overleven bij extreem hoge temperaturen. Zo werden in Yellowstone National Park in de Verenigde Staten microben gevonden die kunnen groeien bij temperaturen tot 85 °C. Afhankelijk van de temperatuur hebben deze bacteriën een andere kleur, wat resulteert in kleurrijke warmwaterbronnen.
Microben spelen een belangrijke rol in het dagelijks leven. Ze worden gebruikt voor de productie van levensmiddelen als kaas, yoghurt en alcohol, en voor de productie van antibiotica en geneesmiddelen.
Microben kunnen ook gunstige eigenschappen hebben voor de landbouw. In de komende maanden zal ik meer uitleggen over de mogelijke voordelen voor zaailingen en planten, verschillende methoden om ze toe te passen op zaad, de uitdagingen van het toepassen van microben op zaad en nog veel meer onderwerpen die verband houden met micro-organismen op zaad.
