De uitdagingen bij het toepassen van microben op zaad
Vanwege de grote diversiteit in zaadeigenschappen zijn er in de loop der tijd verschillende methoden ontwikkeld voor het coaten van zaden. Al deze methoden kunnen worden gebruikt om stoffen zoals microben, voedingsstoffen of gewasbeschermingsmiddelen op het zaad aan te brengen.
De grote variatie in microben zorgt voor verschillende uitdagingen bij het combineren hiervan met de diverse zaadcoatingsmethoden.
Filmcoating: is een complexe formulering die gebruikt wordt om de stofafgifte van behandelde zaden te verminderen en zorgt voor een glad zaadoppervlak. Met een filmlaag van slechts enkele micrometers dik zal het de vorm van het zaad niet veranderen.
Pilleren: een omhulsel rond het zaad dat zowel de grootte als het gewicht van het zaad vergroot, waardoor het een gladde en uniforme vorm krijgt; meestal bol- of eivormig.
Encrusteren: zoals een pil, maar met een dunner omhulsel, waardoor het geëncrusteerde zaad meer van zijn oorspronkelijke vorm behoudt.
Microben leven en zijn daarom kwetsbaar voor de omgeving. Ze hebben allerlei overlevingsmechanismen ontwikkeld. Geen enkele microbe reageert hetzelfde.
Er is niet één microbe
Microben verwijst naar een breed scala aan micro-organismen, in dit geval kijken we specifiek naar bacteriën en schimmels. Er zijn talloze verschillende bacteriën en schimmels, verschillend in familie, verschillend in overlevingsstructuur, verschillend in grootte en verschillend in nog veel meer aspecten. Met alle kenmerken moet rekening worden gehouden bij het ontwikkelen van een passende zaadcoating. Laten we wat dieper ingaan op enkele belangrijke overwegingen.Maat is belangrijk
Als we kijken naar een aantal bekende microben in de industrie, is er een duidelijk verschil in grootte te zien; Bacillus spp. 1-2 µm, Trichoderma spp. 2-5 µm, Mycorrhizaschimmels 50-500 µm. Een filmlaag op een zaadje is slechts een paar µm dik, wat betekent dat een Mycorrhiza spore uit de laag steekt en niet aan het zaadje blijft kleven. Voor een microbe met een grotere sporegrootte wordt een encrustment of een pellet geadviseerd om de spore volledig op te nemen in een omhulsel.
Een uitdagende queeste
Bij de toepassing van microben op zaad, spelen er meerdere uitdagingen op het gebied van compatibiliteit. Niet alleen met de coatingmaterialen, maar ook met de andere verbindingen die op het zaad worden aangebracht, bijvoorbeeld wanneer een fungicide wordt gecombineerd met een schimmel.
Zoals hierboven vermeld is een filmcoating een complexe formulering die 15 verschillende bestanddelen kan bevatten. Al deze bestanddelen kunnen invloed hebben op de levensvatbaarheid van de microbe. Soms zijn de afzonderlijke bestanddelen geschikt, maar als ze gecombineerd worden, wordt een drempel bereikt en is het mengsel niet langer compatibel. Om het nog complexer te maken: de ervaring heeft ons geleerd dat microben binnen hetzelfde geslacht en zelfs dezelfde soort verschillend kunnen reageren op verbindingen en formuleringen. We hebben bijvoorbeeld één filmcoating getest met drie verschillende Trichoderma-stammen (zie onderstaande grafiek). De eerste Trichoderma bleef 24 uur lang stabiel in levensvatbaarheid. De derde Trichoderma nam binnen 24 uur aanzienlijk af en de tweede Trichoderma was na 24 uur zelfs onder de detectiegrens.
Andere stoffen die samen met microben op zaad kunnen worden aangebracht zijn voedingsstoffen, biostimulanten en chemische gewasbeschermingsmiddelen, zoals fungiciden en insecticiden. Toepassing van een schimmel samen met een chemisch fungicide kan leiden tot compatibiliteitsproblemen, die kunnen worden opgelost door een encrustment of een pellet te gebruiken. Aangezien het hier gaat om een dikke coatinglaag, kunnen de verschillende stoffen fysiek gescheiden worden.
Microbe - microbe interacties
Het combineren van microben met verschillende gunstige effecten kan planten een bredere bescherming en ondersteuning bieden. Maar niet alle nuttige microben kunnen zonder meer worden gecombineerd. Op de foto worden een Bacillus en een Trichoderma gekweekt op dezelfde agarplaat. De remmingszones tussen de Bacillus en de Trichoderma geven aan dat één of beide microben stoffen uitscheiden om de andere microbe op afstand te houden. Er zijn ook genoeg combinaties van Bacillus en Trichoderma die heel goed samengaan, maar hieruit blijkt dat je nooit iets moet aannemen. Test het eerst.
Conclusie: er zijn oplossingen op maat nodig
Bij het toepassen van microben op zaad is er duidelijk behoefte aan op maat gemaakte oplossingen, omdat geen enkele microbe hetzelfde reageert. Per gewas-microbe combinatie moet de beste toepassingsmethode worden gekozen.